Search
Close this search box.

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست و چگونه آن را محاسبه کنیم؟

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

ROI نسبت سود یا سودآوری به سرمایه گذاری را نشان می‌دهد و به عنوان یک شاخص اقتصادی برای ارزیابی عملکرد سرمایه گذاری‌ها استفاده می‌شود.

فهرست مطالب

زمانی که شما روی یک تجارت یا کسب و کار سرمایه‌گذاری دارید، مطمئنا در آینده نیاز خواهید داشت تا نرخ سود و زیان خود را محاسبه کنید. برای بسیاری از سرمایه گذاران حساب سود و زیان از همان ابتدای کار اهمیت دارد و نرخ بازگشت سرمایه به شما کمک خواهد کرد تا بتوانید میزان سودآوری خود را به دست آورید. این معیار بسیار کاربردی که یکی از اصلی‌ترین معیارها در مباحث مالی است، این مزیت را فراهم می‌آورد تا بتوانید میزان اندوخته خالص را محاسبه کرده و آن را از مقدار سرمایه تفکیک کنید.

مفهوم نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

از زمانی که مفاهیم سرمایه‌گذاری شروع شد، نرخ بازگشت سرمایه نیز اهمیت زیادی پیدا کرد؛ این مفهوم در حقیقت، عملکرد یک فرآیند مالی را نشان می‌دهد و بازدهی و سوددهی آن را به صورت دقیق به دست می‌آورد. 

در بیان مفهوم این معیار، هر اندازه که میزان و نسبت آن بیشتر باشد، معلوم است که در سرمایه‌گذاری سودآوری بیشتری به دست آمده است. البته، برای محاسبه ROI فرمول‌های متعددی وجود دارد و معمولا درآمد خالص در فرمول محاسبه می‌شود.

به نقل از ویکی‌پدیا، در امور مالی، میزان بازده (ROR) یا بازگشت سرمایه (ROI)، نسبت پول به دست آمده در سرمایه‌گذاری به مقدار سرمایه اولیه است. مقدار پول به دست آمده ممکن است مربوط به بهره، سود یا درآمد خالص باشد. بازگشت سرمایه (ROI) معمولاً به صورت درصد بیان می شود.

نرخ ROI یا بازگشت در سرمایه تنها در بازارهای سرمایه‌گذاری و شرکت‌ها کاربرد ندارد و می‌توان کاربرد بسیاری برای آن در بازاریابی، صنعت و حتی بخش‌های بازرگانی مشاهده کرد.

اهمیت استفاده از نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

محاسبه نرخ بازگشت سرمایه این امکان را فراهم می‌کند تا بدانیم تاثیر سرمایه‌گذاری روی تجارت چگونه بوده است. این معیار یک اصل مهم برای محاسبه نتایج تصمیم‌های تجاری است که در گذشته گرفته شده است. در کنار این موضوع، می‌توان براساس آن تصمیم‌های بهینه تجاری را برای آینده اتخاذ کرد.

معیار ROI چیست و چه اهمیتی دارد؟

با استفاده از این معیار می‌توان فرصت‌های مختلف تجاری و تصمیمات مهم را با همدیگر مقایسه کرد و این دید تجاری را پیدا کرد که کدام یک از فرصت‌ها از نظر سرمایه‌گذاری بهینه هستند و ارزش سودآوری بیشتری دارند. در صورتی که یک فرصت تجاری میزان ROI مناسبی را فراهم کرده باشد، می‌توان از آن به عنوان یک فرصت مناسب و قابل اتکا یاد کرد و در آینده تمرکز شما روی این نوع فرصت‌ها خواهد بود.

برعکس این امر نیز صحیح است و در صورتی که از یک فرصت تجاری و سرمایه‌گذاری سودآوری مناسبی دیده نشده است و نرخ ROI آن مناسب نیست، در آینده می‌توانید روی استراتژی خود تغییر ایجاد کنید.

چه برداشتی می‌توان از نرخ بازگشت سرمایه کرد؟

معیار ROI به دلیل سادگی و شفاف بودن آن محبوبیت زیادی دارد. البته، همین سادگی در محاسبه منجر شده است تا بتوان از آن در بخش‌های متعدد استفاده کرد. در صورتی که این معیار به سمت اعداد بالاتر میل کند، معلوم است که نتایج سرمایه‌گذاری نیز خوب بوده است. با این حال، در صورتی که در یک فهرست، اعداد مثبت بالاتر به بخش خاصی تعلق گرفته باشد، این موارد باید در اولویت کار قرار بگیرند.

نرخ بازگشت سرمایه چه کاربردی در کسب‌و‌کار دارد؟

باید اشاره کرد که نرخ ROI منفی نیز وجود دارد که نشان دهنده میزان زیان سرمایه‌گذاری است. در صورتی که این موارد در فهرست سرمایه‌گذاری وجود داشته باشد، مطمئنا زمان آن رسیده است که در استراتژی خود پیوت را در نظر داشته باشید.

فرمول محاسبه نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

برای محاسبه نرخ بازگشت در سرمایه فرمول معروفی وجود دارد که در آن ارزش نهایی دارایی و مقدار خالص سرمایه‌گذاری مطرح است. با توجه به این موضوع، مقدار ROI براساس فرمول زیر محاسبه خواهد شد.

(Current Value of Investment - Cost of Investment) / Cost of Investment

که در فرمول بالا، Current Value of Investment میزان ارزش کنونی دارایی حاصل از سرمایه‌گذاری و Cost of Investment مقدار سرمایه‌گذاری است؛ معمولا این معیار براساس درصد بیان می‌شود که در پس از محاسبه مقدار فوق باید آن را ضرب در صد کنید.

مزایای استفاده از فرمول بازگشت سرمایه چیست؟

مزایای زیادی برای نرخ بازگشت سرمایه بیان شده است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به آسان بودن محاسبه اشاره کرد. البته، امکان درک این معیار برای عموم مردم و قابل فهم بودن آن از جمله مزایایی است که برای آن وجود دارد. در ادامه به چند مورد از نکات مثبت در مورد این معیار اشاره می‌کنیم:

  • چشم‌انداز و آینده‌ی سرمایه‌گذاری را نشان می‌دهد.
  • پتانسیل یک سرمایه‌گذاری را به افراد نشان می‌دهد.
  • برای درک رقابت سرمایه‌گذاری در یک بازار کمک می‌کند.
  • همه‌ی نتایج را به صورت بسیار ساده نشان می‌دهد.
  • معیاری جهانی است که فعالان تجاری آن را درک می‌کنند.

محدودیت‌های نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

در کنار تمامی مزایای این روش، محدودیت‌هایی نیز برای آن تعریف شده است، باید اشاره کرد که این محدودیت‌ها در مقابل ارزش بالای این معیار چندان هم به چشم نمی‌آیند؛ در محاسبه نرخ ROI معیار زمان به طور کلی کنار گذاشته شده است که در بسیاری از موارد اهمیت زیادی دارد. 

محاسبه ROI با روش خاصی انجام نمی‌شود و به همین دلیل ممکن است بین شرکت یا سرمایه‌گذاران تفاوت‌هایی از این نظر وجود داشته باشد. برای نمونه، شاید هزینه‌های اضافی مانند هزینه نگهداری، هزینه مالیات و… در بخش‌های مختلف در فرمول محاسبه نشود.

روش‌های جایگزین برای نرخ بازگشت در سرمایه

برای جبران نقاط ضعف این معیار روش‌های دیگری نیز وجود دارد که مواردی مانند مدت سرمایه‌گذاری و نکات فرعی دیگر آن را پوشش می‌دهد؛ مثلا نرخ بازگشت سالانه سرمایه‌گذاری یا Annualized ROI که در این روش مدت زمان نیز در محاسبه سود مد نظر است؛ یا از سوی دیگر معیار Social ROI که نتیجه‌محور است و نتایج اقتصادی و اجتماعی را به صورت ارزش گذاری شده بیان می‌کند؛ در کنار همه‌ی این‌ها، معیار Marketing Statistics ROI نیز برای محاسبه بازدهی کمپین‌های بازاریابی دیجیتال استفاده می‌شود و در آن افزایش فروش به همراه هزینه بازاریابی مد نظر است. 

مثالی از نرخ بازگشت سرمایه

به عنوان مثالی ساده فرض کنید یک سرمایه‌گذار روی پروژه‌ای املاک سرمایه‌گذاری کرده و میزان این مبلغ 500 هزار دلار است. دو سال پس از این کار، سرمایه‌گذار دارایی خود را به مبلغی دو برابری یا یک میلیون دلار به فروش می‌رساند.

در این صورت میزان نرخ بازگشت سرمایه (ROI) به صورت زیر محاسبه خواهد شد:

(Current Value of Investment - Cost of Investment) / Cost of Investment
(1000000 - 500000) / (500000) = 1 or 100%

بنابراین سود این سرمایه‌گذاری مقدار صد در صد بوده است.

چگونه مقدار بازگشت سرمایه را بهبود بخشیم؟

براساس نوع و محل سرمایه‌گذاری ممکن است نحوه بهبود نرخ بازگشت سرمایه نیز متفاوت باشد. با این حال، روش‌های کلی وجود دارند که قبل از هر اقدامی بهتر است آن‌ها را در نظر داشته باشیم. در نتیجه، امکان افزایش سود و بهره‌وری تا حدود زیادی بهتر خواهد شد.

نرخ بازگشت در سرمایه

مطمئنا امکان افزایش این نرخ وجود دارد اما برای این کار نیاز به تجربه کاری عملی و استفاده از این تجربه در آینده است؛ از آنالیزها و بررسی‌های آماری استفاده کنید: بررسی‌های تخصصی سرمایه‌گذاری همواره و در تمامی بخش‌ها می‌توانند روی نتایج کار تاثیر گذار باشند؛ نتایجی مانند آمار محبوبیت محصولات بین مشتریان، بازدیدهای وب سایت و میزان تقاضا از معیارهای مهم هستند.

تحلیل بازار و میزان عرضه و تقاضا را فراموش نکنید؛ بهتر است همواره از بازار اطلاعات متعددی در دستتان باشد. بازار و میزان عرضه و تقاضا اهمیت زیادی در نوع سرمایه‌گذاری و تحلیل نتایج دارد و باید اشاره کرد که در صورت نبود دید درست از بازار، نمی‌توان تحلیل محکمی از معیار ROI به دست آورد.

هزینه‌های اضافی و غیر معقول را مدیریت کنید؛ هزینه‌های اضافی روی درآمد خالص و بازدهی سرمایه‌گذاری تاثیر بالایی دارند و با مدیریت آن‌ها می‌توانید به راحتی میزان ROI را افزایش دهید.

نرخ بازگشت سرمایه معیاری بسیار مهم است که در بررسی میزان سود و زیان یک سرمایه‌گذاری تاثیر زیادی دارد. از جمله مهم‌ترین مزایای این معیار آسان بودن محاسبه آن و قابل درک بودن برای تمامی فعالان تجاری و حتی افراد غیر حرفه‌ای است. برای بهبود این معیار روش‌های متعددی وجود دارد که می‌توان شناخت بازار و کاهش هزینه‌های فرعی و غیر ضروری را بیان کرد. در صورتی که سوال یا نظری در مورد نرخ ROI دارید، می‌توانید آن را در ادامه مطلب با ما به اشتراک بگذارید.

نویسنده

این مقاله را دوست داشتید؟

مقالاتی که «نباید» از دست بدهید!

دیدگاه‌ها و پرسش‌و‌پاسخ

یک پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *